Medical Research Reports

"Medical Research Reports" dergisinin öncelikli amacı tıp ve diş alanlarında yapılan, bilimsel açıdan nitelikli ve literatüre yeni bir katkı sunacak olan hem klinik araştırma hem deneysel araştırma hem de teorik çerçeveli makaleleri yayınlamaktır. Ayrıca, uygulamayı geliştirmek, bilgi paylaşımına katkıda bulunmak, eğitim ve araştırmanın sürekliliğini sağlamaktır. Derginin hedef kitlesi tıp ve diş alanlarında çalışan veya bu alanlara ilgi duyan araştırmacılardır.
"Medical Research Reports" bağımsız, tarafsız, çift-kör gözden geçirme ilkeleri üzerine yayınlanmakta olan genel tıp dergisidir. "Medical Research Reports" dört (4) ayda bir yılda üç (3) kez yayınlanır. Gerekli durumlarda özel ya da ek sayılar da yayınlanabilir. Derginin yayın dili İngilizce ve Türkçe'dir. Bilim etiği çerçevesinde çift-kör hakemlik süreçleri, yayın süresinin sağlanması, hızlı gözden geçirme ilkesi ile hareket etmektedir.

"Medical Research Reports", genel tıp ve diş alanlarını ilgilendiren tüm konulardaki orijinal tıbbi, klinik öncesi ve klinik araştırmaları ve incelemeleri yayınlamaktadır. Dergi bağımsız, önyargısız ve çift-kör hakemlik ilkeleri çerçevesinde yayın yapan, açık erişimli süreli yayın organıdır. Dergi birçok yazı türünü kabul eder. Orijinal makalelerin yanı sıra kısa rapor, derleme yazıları, olgu sunumları, editöre mektuplar, eğitim yazıları, literatür özetleri ve kongre/toplantı izlenimlerini de yayınlar.

Derginin dili Türkçe ve İngilizce’dir. Dergi açık erişim olup, kayıt, makale gönderme ve kabul edildiği takdirde makalenin yayınlanması ücretsizdir. Yayınlanmak üzere gönderilen makalelerin daha önce başka bir dergide yayınlanmamış olması gerekmektedir. İçerik, yayın sürecinin tamamlanmasını takiben derginin internet sayfasında ücretsiz erişime açık hale getirilir.  

YAZI HAZIRLAMA

Yazılar ICMJE (Recommendations for the Conduct, Reporting, Editing ve Publication of Scholarly Work in Medical Journals) (Aralık 2015'te güncellenmiştir - http://www.icmje.org/icmje-recommendations.pdf) standartlarına uygun olarak hazırlanmalıdır. Yazarların,çalışmanın türüne göre ilgili rehberleri esas almaları gerekmektedir. Randomize araştırma çalışmaları için CONSORT (Consolidated Standards of Reporting Trials), gözlemsel orijinal araştırma çalışmaları için STROBE (Strengthening the Reporting of Observational Studies in Epidemiology), meta analizler için PRISMA (Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses), non-randomize davranışsal ve halk sağlığı değerlendirmeleri için TREND (Transparent Reporting of Evaluations with Non-randomised Designs) rehberlerinin kullanılması önerilmektedir.


Yazılar yalnızca derginin çevrim-içi makale gönderme ve değerlendirme sistemi olan https://dergipark.org.tr/tr/pub/mrr üzerinden gönderilmelidir. Başka herhangi bir mecradan gönderilen yazılar değerlendirmeye alınmayacaktır. Yazılar ilk olarak, derginin yönergelerine uygun olarak hazırlanıp sunulduğundan emin olmak için Danışma Kurulu ve Editör tarafından bir teknik ve dil kalitesi-anlaşılırlık değerlendirme sürecinden geçirilecektir. “Medical Research Reports”da yayınlaması uygun görülmeyen, yazım kuralları ve gerekliliklerini yerine getirmeyen veya içerik olarak yeterli bulunmayan bazı yazılar bu aşamada yazarlara geri gönderilir ya da reddedilir.

Ana metni Türkçe veya İngilizce olarak hazırlanabilir. Yazarların ABD İngilizcesi kullanmaları istenmektedir. Türkçe ve İngilizce Özet 400 kelimeyi geçmemelidir. Ayrıca Tam metin yazılarınız "Yazar isimleri Dahil" ve "Yazar isimleri Silinmiş" olarak iki ayrı dosya halinde saklanmalı, Kapak sayfaları da ayrıca doldurulmalıdır. Bir yazı için sisteme en az 6 dosyanın yüklenmesi gereklidir. Bunlar;

1) Başvuru yazısı (Cover letter)
2) Kapak sayfası
3) Yazar isimlerini içeren Tam Metin (Özet, Tam Metin, Referanslar, Tablolar, Resim veya Figürleri içermelidir)
4) Yazar isimleri silinmiş Tam Metin (Özet, Tam Metin, Referanslar, Tablolar, Resim veya Figürleri içermelidir)
5) Doldurulmuş ve imzalanmış Telif Hakkı Devir Formu
6) İntihal raporu

Bu 6 dosyanın dışında ek materyal, resim veya grafik dosyaları da gerekli ise sisteme ayrıca yüklenmelidir. Yazarlar, makale gönderim ve değerlendirme süreci hakkındaki soru ve isteklerini medicalresearchreports@gmail.com adresine iletebilirler.


Bu şablonlardan yararlanmayan/yararlanamayan yazarlar için aşağıda DERGİYE AİT YAZIM KURALLARI ayrıntılı olarak tanımlanmıştır


YAZI TÜRLERİ

“Medical Research Reports”,. Orijinal makalelerin yanı sıra kısa rapor, derleme yazıları, olgu sunumları, editöre mektup, eğitim yazıları, literatür özetleri ve kongre/toplantı izlenimleri dahil birçok yazı türünü kabul eder.

•Araştırma Makaleleri: ”Medical Research Reports”, tüm alanlarda yapılmış orijinal klinik (normal veya hasta bireylerle yapılan) veya deneysel (insan, hayvan veya in-vitro) araştırma makalelerini kabul eder. Bu makaleler randomize kontrollü çalışmalar, gözleme dayalı çalışmaları (kohort, olgu-kontrollü veya kesitsel), tanısal doğruluk çalışmaları, sistematik derlemeleri ve meta-analizleri, randomize olmayan davranışsal ve halk sağlığı girişimsel çalışmaları, deneysel hayvan çalışmaları veya başka klinik ve deneysel çalışmaları içerebilir.

•Olgu Sunumları: ”Medical Research Reports”, ilginç, eğitici veya nadir karşılaşılan olgu sunumlarını yayınlar.

•Derlemeler: ”Medical Research Reports”, hastalıklarının doğal seyri, güncel tanı ve tedavi yaklaşımları hakkında klinisyenlere yönelik olarak yazılan klinik derlemeleri, hastalıklarının mekanizması ve tedavisinin bilimsel temeli üzerine yapılan temel bilim derlemelerini ve yeni ilaçlar ve cihazlar hakkında yazılmış güncel derlemeleri yayınlar.

•Kısa raporlar; İlgili alanda önemli katkısı olabilecek araştırma verilerini kısa ve öz olacak şekilde içermelidir. Kısa raporlarda Türkçe ve İngilizce başlık, tek paragraf olacak şekilde Türkçe ve İngilizce özet, Türkçe ve İngilizce olmak üzere anahtar kelime yer almalıdır. Kısa raporlarda en fazla iki tablo ve bir şekil/grafik/resim bulunmalıdır. Bölümlendirilmiş özet hazırlanmasına gerek yoktur.

YAZIM KURALLARI


• Yazınızın 5000 kelimeden az olması (özet/tablo/şekil/referanslar hariç) gerekmektedir. İlk sayfa hariç tüm yazıların sağ üst köşelerinde sayfa numaraları bulunmalıdır. Yazıda, konunun anlaşılmasında gerekli olan sayıda ve içerikte tablo ve şekil bulunmalıdır. Yazılar en fazla beş tablo içermelidir.

• Genel Format: Tüm yazılar A4 boyutlarında yazılmalı, sayfanın kenar boşlukları üstten, alttan ve yanlardan 2,5 cm kalacak şekilde düzenlenmelidir. Kaynaklar makale içinde yapılan atıf sırasına göre dizilmelidir. Dergimiz ilke olarak, makalelerde Türkçe yayınların da kaynak gösterilmesini önermektedir. Kaynaklar, tablolar ve şekil açıklamaları dahil metnin tümü 1,5 satır aralıklı, sola dayalı ve 10 punto yazı karakteri kullanılarak yazılmalıdır. Mümkün olduğu sürece metinler, semboller ve diğer özel karakterler için “Times New Roman” 11 punto yazı biçimi kullanılmalıdır. Kısaltmaların açıklamaları ilk kullanıldıkları yerde verilmeli ve takiben parantez içinde kısaltması yazılmalıdır.

• Makalede kullanılan kısaltmalar uluslararası kabul edilen şekilde olmalı, ilk kullanıldıkları yerde açık olarak yazılmalı ve parantez içinde kısaltılmış şekli gösterilmelidir. Tüm metin boyunca kısaltılmış şekil kullanılmalıdır.

• Başlık sayfasından başlayarak tüm sayfalar numaralandırılmalıdır (1. sayfa başlık sayfası, 2. sayfa Türkçe özet, 3. sayfa İngilizce özet olacak şekilde). Sayfa numarası her sayfanın sağ üst köşesine yerleştirilmelidir. Yazının son halini özellikle yazım ve biçimlendirme hatalarına karşı dikkatlice inceleyiniz.

• Olgu sunumları, özetlerden sonra giriş, olgu sunumu ve tartışma başlıkları altında düzenlenmelidir. Derleme yazılarında, yazının gelişimine uygun başlıklar kullanılabilir.

• Yazının Bölümleri: Tüm araştırma makaleleri aşağıdaki başlıklara uygun şekilde yazılmalıdır:

• Başvuru mektubu: Yazarlar, yazının başlığını, yazının türünü ve gönderilen çalışmanın daha önce bir bilimsel bir toplantıda sunulup sunulmadığını belirtmelidir. Bu başvuru mektubu yazı “Medical Research Reports” tarafından incelenme sürecindeyken başka bir yerde yayınlanmayacağı veya yayınlanmak üzere değerlendirilmeyeceğine ilişkin bir açıklama içermelidir. Ayrıca başvuru mektubunun alt kısmında yazışmadan sorumlu yazarın tam adı, adresi, telefon numarası ve e-posta adresi dahil iletişim bilgileri verilmelidir. Yazarlar, aynı kurumda çalışmayan ve yazıda adı geçmeyen iki adet hakem belirtmelidirler. Başvuru mektubu yazışmadan sorumlu yazar tarafından imzalanmalı, tarayıcıdan geçirilmeli, yazının diğer dosyalarıyla birlikte jpg veya pdf formatında sunulmalıdır.


• Kapak Sayfası: Sayfanızı aşağıdaki unsurları da içeren ayrı bir elektronik dosya şeklinde hazırlayın. Bu dosyada aşağıdaki sıra ile bilgiler verilmelidir:

• Makale Başlığı (Türkçe ve İngilizce olarak, herhangi bir kısaltma olmadan ve açıklayıcı olarak). Makale başlığı mümkün olduğunda kısa ve açıklayıcı olmalı, başlıktaki bütün kelimeler büyük harfle başlamalı (bağlaçlar hariç), kalın puntoda yazılmalı ve sayfanın ortasına yerleştirilmelidir. Türkçe makalelerde başlık hem Türkçe hem de İngilizce olarak yazılmalıdır. Makale başlığında kesinlikle kısaltma kullanılmamalıdır.
• Tüm yazarların tam ad/ları ve kurumları açık olarak yazılmalı ve herhangi bir akademik unvan kullanılmamalıdır.
• Kapak sayfasında bütün yazarların kurum bilgilerini (kurumun adı, adres, posta kodu, şehri ve ülke) içermelidir.
• Yazarlar, yazar adının sağ üst köşesinde ve her kurumun başında yer alan "1" "2" "3" belirteçleri ile işaretlenmelidir.
• Ayrıca, makalede yazışmalardan sorumlu yazar belirtilmeli, "*" ile işaretlenmeli adı, adresi, e-posta adresi, telefon ve faks numarası belirtilmelidir.
• Tüm yazarların ORCID numaraları bu sayfada yer almalıdır.
• Varsa, çalışmanın sunulduğu bilimsel toplantının yer ve tarihi sunulmalıdır.
• Çalışma için herhangi bir mali destek alınmışsa onun belirtilmesi.


• Özet: Başlık sayfasından sonra ayrı sayfalara Türkçe ve İngilizce özet yazılmalıdır. Türkçe ve İngilizce özetler en çok 400 sözcük içermeli ve aşağıdaki başlıklara göre biçimlendirilmelidir: (1) Amaç, (2) Yöntem, (3) Bulgular, (4) Sonuç. Yukarıdaki başlıklar altında kısaca yazının konusu, çalışmanın nasıl yapıldığı, temel bulguları ve yazarların bu bulgulardan çıkardığı sonuç verilmelidir. Olgu sunumu özetlerinde herhangi bir alt başlık olmamalıdır. Özetlerde mümkün olduğunca az kısaltma kullanılmalıdır. Özetlerde kaynak olmamalıdır.

• Anahtar kelimeler: İngilizce anahtar kelimeler; Medical Subject Headings (MeSH)’e uygun olacak şekilde en fazla altı adet olmalıdır. Türkçe anahtar kelimeler; Türkiye Bilim terimleri' ne uygun olacak şekilde en fazla altı adet olmalıdır.

• Giriş: Kısaca araştırılan konu ile ilgili mevcut veriler ile birlikte çalışmanın amacı yazılmalıdır.

• Gereç ve Yöntem: Çalışmanın nasıl yapıldığı, katılımcıların nasıl seçildiği, hangi yöntemlerin kullanıldığı bu bölümde detaylıca yazılmalıdır. Bilinen yöntemler için kaynak eklenmelidir. Kullanılan yeni veya modifiye yöntemler detaylıca tanımlanmalıdır. İlaçlar ve kimyasal ajanların dozları, konsantrasyonları uygulama yolu ve süreleri belirtilmelidir. Etik kurul izni (Etik komitesinin adı, onay tarihi, düzenleme numarası) Ayrıca idari izin gerektiren işler için ilgili makamlardan alınan idari izin belirtilmelidir.

• İstatistik: Yöntemler bölümünde bir alt başlık altında, verilerin özetlenmesi, hipotezin test edilmesi ve testlerde temel alınan istatistiksel farklılık düzeyi dahil kullanılan tüm istatistiksel metotlar kısa ve öz bir şekilde yazılmalıdır. Kullanılan yazılım kesinlikle tanımlanmalıdır.

• Bulgular: Bulgular mantıksal bir sırada ve metinde olabildiğince ayrıntılı yazılmalı, şekil ve tablolar ile desteklenmeli; şekil ve tablolarda verilen bilgiler, gerekmedikçe metinde tekrarlanmamalıdır.

• Tartışma: Çalışmanın birincil ve ikincil sonuçları kısaca sunulmalı, literatürdeki benzer bulgularla karşılaştırılmalıdır. Bu bölümde yoğun arka plan bilgileri vermektem kaçınılmalıdır. Yalnızca sonuçlarınızın yorumlanmasıyla doğrudan ilişkili yayınlanmış makaleleri göz önünde bulundurun ve bunları çalışma bağlamına dahil edin.

• Sonuç: Çalışmanın bulguları ışığında net bir sonuca varılmalıdır. Çalışma sonuçlarının güncel klinik uygulamalar üzerine potansiyel etkileri tek bir cümleyle belirtilmelidir. Çalışmanın sonuçlarıyla desteklenmeyen çıkarımlarda bulunmaktan kaçınılmalıdır.

• Çıkar Çakışması: Bu başlık altında tüm potansiyel çıkar çakışmaları ve varsa rekabet (competing interest) alanları beyan edilmelidir. İlaç şirketleri, biyomedikal cihaz üreticileri veya makalenin konusu ile ilgili servis veya ürünü olan diğer şirketlerle olan tüm ilişkiler açıkça belirtmelidir. Eğer çıkar çakışması yoksa bu bölüme “çıkar çakışması: yok” ifadesi yazılmalıdır. Çıkar çakışmalarına ait beyanlar kaynaklar sayfasından önceki sayfanın sonuna, teşekkür yazısından hemen sonrasına yazılmalıdır.

• Finansal destek: Bu başlık altında varsa çalışmayı destekleyen fon veya kuruluşların adları yazılmalıdır.

• Teşekkür: Çalışmaya katkısı olmuş ancak yazarlık kriterlerini karşılamayan bireylerin adları bu bölümde verilmelidir. Adları geçen tüm bireylerin onayı alınmalıdır.

• Kaynaklar: Kaynak sayısı Araştırma makalelerinde en fazla 50, Olgu sunumlarında en fazla 10 olabilir. Kısa literatür gözden geçirme ve/veya Olgu serilerinde (>3 olgu) 15, Derlemelerde ise en fazla 80 olabilir. Kaynaklar yazıda geçiş sırasına göre “Vancouver” alıntılama biçimine göre yazılmalıdır. Farklı kaynak türlerine göre Vancouver alıntılama biçim örneklerine http://guides.lib.monash.edu/ld.php?content_id=14570618 adresinden ulaşılabilir.

• Şekiller: Ana metin dosyasının sonuna ayrı sayfalar şeklinde konmalıdır. Röntgen, BT, MR filmleri ve diğer tanısal görüntülemeler ve patolojik örneklerin fotoğrafları JPEG ya da GIF formatında, yüksek çözünürlükte görüntü (en az 300 DPI ) oluşturacak elektronik dosya şeklinde kaydedilebilir. Resimlerin üzerindeki harfler, sayılar ve semboller açık ve tüm makalede eşit, yayın için küçültüldüklerinde bile okunabilecek boyutlarda olmalıdır. Resimler mümkün olduğunca tek başlarına anlaşılabilir olmalıdır. Eğer hasta fotoğrafı kullanılacaksa, hasta veya yasal olarak sorumlu yakınından yazılı izin alınmalıdır. Şekil ve resim sayısı en fazla üç olabilir. Şekil alt yazıları ayrı bir sayfada ana metin içinde belirtilmeli ve bu sayfa ana metin dosyasının sonuna konmalıdır.

• Tablolar: Ana metin dosyasının sonuna ayrı sayfalar şeklinde konmalıdır. Her bir tabloya kısa bir başlık verilmelidir. Açıklamalar başlıkta değil, dipnotlarda yapılmalıdır. Dipnotlarda standart olmayan tüm kısaltmalar açıklanmalıdır. Metin içinde her tabloya atıfta bulunulduğundan emin olunmalıdır. Tablo verileri veya şekiller yayımlanmış başka bir kaynaktan alınmışsa bunun için gerekli izinler alınmalıdır. Yazılar en fazla beş tablo içermelidir.

Yazıların Değerlendirilmesi:
• Makale taslağının gönderilmesi, çalışmanın daha önce yayınlanmadığı (özet ya da bir sunu, inceleme, ya da tezin bir parçası şeklinde yayınlanması dışında), başka bir yerde yayınlanmasının düşünülmediği ve “Medical Research Reports” Dergisi’nde yayınlanmasının tüm yazarlar tarafından uygun bulunduğu anlamına gelmektedir.


• Yayın kurulu tarafından uygun görülen yazılar daha detaylı değerlendirmeler için hakemlere gönderilir. Hakem raporları ve Editöryal değerlendirme sonucuna göre Yazar(lar)dan düzeltme(ler) istenebilir. Revizyon yada yeniden düzenlenmiş makaleler yüklenirken değişikliklerin metin içinde belirtilmesi gerekmektedir. Yazıların kabulü orijinallik, etik, bilimsel içerik ve çalışmanın konusu ile ilgili derginin yayın dengesine bağlıdır. Tüm itirazlar ve istekler editörlere yazılı olarak bildirilmelidir. Yayın Kurulu, gerekli gördüğü durumlarda yazıların özünü değiştirmeden metinde düzeltme yapmakla yetkilidir.

• ”Medical Research Reports”, makalelerin değerlendirmesi için çift kör hakemlik sürecini benimsemiştir. Yayın Kurulu ve Editör tarafından uygun görülen yazılar, isimleri gizli tutulan konuyla ilgili danışmanlara gönderilir. Danışman belirleme yetkisi editöre aittir. Editör ve Yayın Kurulu hakem raporlarını ve belirtilen birçok faktörü dikkate alarak karar verir.
Kabul edilen makaleler ve yayım süreci:

• Kabul edilen yazılar basım sürecine girer. Yazının baskı öncesi provası yazışmadan sorumlu yazara gönderilir ve iki gün içerisinde kontrol edilerek dergiye geri gönderilmesi istenir. Kabul edilmiş yazılar Yayın Kurulu'nun onayı ile yayınlanmak üzere sıraya alınır ve en kısa zaman içerisinde online olarak yayınlanır. Yayınlanmış olan makale derginin mülkiyetindedir ve yayım hakları dergiye geçer.


İletişim: medicalresearchreports@gmail.com

ÖN KONTROL LİSTESİ

• Editöre sunum sayfası
• Makalenin kategorisi
• Sponsor veya ticari bir firma ile ilişkisi (varsa belirtiniz)
• İstatistik kontrolünün yapıldığı (araştırma makaleleri için)
• İngilizce yönünden kontrolünün yapıldığı
• Telif hakları devri formu
• İntihal raporu
• Daha önce basılmış materyal (yazı-resim-tablo) kullanılmış ise izin belgesi
• İnsan öğesi bulunan çalışmalarda “gereç ve yöntemler” bölümünde Helsinki Deklarasyonu prensiplerine uygunluk, kendi kurumlarından alınan etik kurul onayının ve hastalardan "bilgilendirilmiş olur (rıza)" alındığının belirtilmesi
• Hayvan öğesi kullanılmış ise “gereç ve yöntemler” bölümünde "Guide for the Care and Use of Laboratory Animals” prensiplerine uygunluğunun belirtilmesi,
• Kapak sayfası
- Makalenin Türkçe ve İngilizce başlığı (tercihan birer satır)
- Yazarlar ve kurumları
- Sorumlu yazarın yazışma adresi, iş telefonu, GSM, e-posta adresleri
• Anahtar Kelimeler: 3-10 arası (Türkçe ve İngilizce)
• Teşekkür
• Kaynaklar
• Tablolar-Resimler, Şekiller

Dergimiz tüm süreçlerinde Comitee on Publication Ethics (COPEⓒ) tarafından deklare edilen ilkeleri benimsemektedir. Yayınları bu kapsamda ele almaktadır. Yazarlar bu hususta daha ayrıntılı bilgiye
https://publicationethics.org/guidance/Guidelines, https://publicationethics.org/guidance/Flowcharts, https://publicationethics.org/guidance/Case linkleri aracılığıyla ulaşabilirler.
Çalışmalarda insan ve hayvan haklarının ihlal edilmemesi esastır. İnsanların katılımcı olduğu veya hayvan deneklerinin kullanıldığı çalışmalarda araştırma yöntemine uygun biçimde etik onay vermeye yetkili makamlardan (üniversiteler, enstitüler, Sağlık Bakanlığı vb) Helsinki Bildirgesi’ni esas alan etik kurul onayı alınmış olmalıdır. Yazının gereç ve yöntem bölümünde bilgilendirilmiş onam, etik kurul adı, etik kurul onay tarihi ve numarası ile ilgili bir açıklama belirtilmelidir.
Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda, hayvanların acı ve ıstırabını önlemek için alınan önlemler açıkça belirtilmelidir. Hastaların anonimliğini dikkatli bir şekilde korumak yazarların sorumluluğundadır. Hastaların kimliğini ortaya çıkarabilecek fotoğraflar için, hastanın veya yasal temsilcisinin imzalı izin belgeleri eklenmelidir.
Etik kurul onay belgesinde; çalışmada ismi geçen tüm yazarların yer alması zorunludur. Etik kurulda ismi olmayan birinin hediye yazarlık kapsamında ya da başka çıkar ilişkileri doğrultusunda haksız bir biçimde yayında yer almasına müsaade edilmeyecektir. Etik kurul belgesiyle beraber araştırmacıların çalışmanın hangi kısmında görev aldıkları açıkça belirtilmelidir.
Dergiye gönderilen tüm çalışmalarda intihal ve çoklu yayın (duplikasyon), bölerek yayınlama (salamizasyon) unsurları açısından ihlal olmaması gerekir ve yazarlar bu konuda yükümlüdür. Yazarlar yayını gönderirken intihal raporlarını da sisteme eklemelilerdir.
COPEⓒ, ilkelerine ters düşen hiçbir çalışma bu dergide yayımlanamaz.

Derginin editöryel ve yayın süreçleri International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE), World Association of Medical Editors (WAME), Council of Science Editors (CSE), Committee on Publication Ethics (COPE), European Association of Science Editors (EASE) ve National Information Standards Organization (NISO) organizasyonlarının kılavuzlarına uygun olarak biçimlendirilmiştir. Ayrıca bu süreçler, Principles of Transparency and Best Practice in Scholarly Publishing (doaj.org/bestpractice) ilkelerine uygun olarak yürütülmektedir.
Gönderilen makaleler, özgünlük ve bilimsel kalite bakımından değerlendirilir. Gönderilen yazıların daha önce başka bir elektronik ya da basılı dergide, kitapta veya farklı bir mecrada sunulmamış ya da yayınlanmamış olması gerekir. Daha önce başka bir dergiye gönderilen ancak yayına kabul edilmeyen yazılar hakkında derginin bilgilendirilmesi önerilir. Bu yazıların eski hakem raporlarının Yayın Kurulu’na gönderilmesi, değerlendirme süresinin hızlanmasını sağlayacaktır.

YAZARLAR İLE İLGİLİ ETİK KURALLAR

• Yazarlar ve araştırmacılar her türlü etik ilkeyi ve bununla ilgili yazılı dokümanları inceleyerek, peşinen kabul etmiş sayılırlar.
• Araştırma sorumlu ve yetkin kişiler tarafından yürütülmeli, uzman olmayan kişilerin katılımcılar üzerinde uygulama yapmalarına izin verilmemelidir.
• Katılımcılara araştırmanın amacı, uygulama süreci, olası riskler ve yararlar açıklanmalıdır.
• Katılımcıların araştırmaya katılıp katılmama ya da katılmaları durumunda istedikleri zaman çekilme hakkına saygı gösterilmelidir.
• Katılımcıların 18 yaşından küçük olmaları durumunda, araştırmayla ilgili bilgiler katılımcıların kendilerine ve anne-babalarına (velilerine), katılımcıların herhangi bir nedenle (zihinsel özür, hastalık, bunama vb.) ayırt etme gücüne sahip olmamaları durumunda ise katılımcının yasal sorumlusuna (vasisine) verilir. Aydınlatılmış onam formları kişi 18 yaşından büyükse kendisi, eğer küçükse velisi/vasisi tarafından doldurulmalı ve imza edilmelidir.
• Aydınlatışmış onam formlarındaki bilgilerin katılımcıların yaşına göre açık ve anlaşılır olmasına dikkat edilmelidir.
• Katılımcıların kişisel veri niteliği taşıyabilecek ya da kimliklerinin anlaşılmasına neden olabilecek bilgileri ya toplanmamalı ya da anonimleştirilerek gizli tutulmalıdır.
• Haklı ve kabul edilebilir bir neden bulunmadıkça hiç kimse araştırmaya katılma hakkından mahrum edilmemelidir.
• Araştırmaya katılmamaktan ya da araştırmadan çekilmekten dolayı hiçbir katılımcı hakkından mahrum olmamalı ve zarar görmemelidir.
• Araştırma sürecinde başlangıçtaki açıklamalardan farklı uygulamalar söz konusu olursa katılımcılar yeni durumdan bilgilendirilmelidir.
• Veri toplama araçlarının (anket, görüşme vb.) içeriği ve uygulanış biçimi; katılımcıları küçük düşürücü, ayrıştırıcı, rahatsız edici, yorucu, işleri aksatıcı vb. olumsuz özellikler taşımamalıdır.
• Deneysel araştırmalarda süreçte yer alan uygulamaların katılımcıları olumsuz etkileme olasılığı en aza indirilmelidir.
• Katılımcılara; araştırmanın amacı, beklenen yararları, nasıl yürütüleceği, olası riskleri, gizlilik ilkesi ve neler beklendiği ile ilgili bilgi verilmelidir.
• Bu açıklamalar, katılımcıların araştırmayla ilgili davranışlarını ve veri toplama araçlarına verecekleri yanıtları etkilemeyecek özellikte olmalıdır.
• Araştırmacının veya araştırma ekibi sorumlusunun adı, adresi ve telefon numarası bu yazıda belirtilmelidir. Araştırma bir kurumda gerçekleştirilecekse ilgili kurum yöneticilerinin yazılı onayı alınmalıdır.
• Bir uygulama grubuna yapılan uygulamanın diğer gruplara yapılan uygulamalardan daha etkili çıkması durumunda; araştırma sona erdikten sonra tüm gruplara bu uygulamadan yararlanma şansı tanınmalıdır.
• Araştırmacı, araştırma sırasında ve sonrasında topladığı verilerin gizlilik kuralına uyularak korunmasını ve saklanmasını sağlamakla yükümlüdür.
• Ortak yazarlı çalışmalarda herkesin görev ve sorumlulukları net olarak tanımlanmalıdır. Paylaşılan görevlerin hangi düzeyde katkı sayıldığı açıkça belirtilmeli ve bunun karşılığı olan yazar sırası oluşturulmalıdır. İlke olarak, araştırmanın yapılmasına ve rapor haline getirilmesine önemli katkı sağlayanların ortak yazar olması gerekir.
• Bilimsel Yanıltma, Bilimsel İhmal/Disiplinsiz Araştırma, Bilimsel Saptırma/Kasıtlı Sahtekârlık, Çarpıtma, Gizleme, Uydurma, Bilimsel Aşırma, Tam Aşırma, Bilimsel Korsanlık, Kendinden Aşırma, Yineleme, Dilimleme, Kardeş Yayın Çıkarma, Atıf Yapmama gibi etik dışı davranışlar sergilememelidir.
• Başkalarına ait fikir, söylem, görüş, veri, yorum, değerlendirme, öneri, yayın, çizim ve uygulamalarından yararlanırken izin ve kaynaklar açıkça belirtilmelidir.
• Bir kaynaktaki çizelge ya da şekli olduğu gibi kullanan bir araştırmacı ilgili çizelge ya da şeklin altında özgün kaynağı açıkça belirtmelidir.
• Kaynak göstermenin yanı sıra, telif hakkı vb. yasal zorunlulukların gerekli kıldığı durumlarda, telif haklarını elinde tutan kişi veya kuruluştan izin alınması gerekir.
• Eserlerde yazar adlarıyla ilgili etik kurallara uyulmalıdır. Yazar adları ve sırası, çalışmaya yapılan katkıya göre belirlenmelidir. Yayımlanan eser üzerindeki sıralama bu katkıyı ifade eder. Ortak yazarlı çalışmalarda, tüm yazarlar çalışmanın tümünden bilimsel ve etik açıdan sorumludur.
• Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya katkısı olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların adlarını sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı hâlde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek etik olarak uygun görülmemektedir.
• Henüz sunulmamış veya savunularak kabul edilmemiş tez ya da çalışmalar, sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanılmamalıdır.
• Eserlerde, kurum/kuruluş adreslerinin doğru ve eksiksiz olarak verilmelidir.
• Bir araştırma belirli bir kurum ya da kişi tarafından mali olarak desteklenmişse, araştırma raporunda mali desteğin kaynağı mutlaka belirtilmelidir. Bazen mali destek sağlayan kurum sayısı birden çok olabilir. Bu durumda destek veren kurumların tümü eksiksiz olarak belirtilmelidir.

EDİTÖRLERLE İLGİLİ ETİK KURALLAR
Gönderilen bir çalışmanın değerlendirilme sürecinde, editörlerin uyması gereken bilimsel etik ilkeler şunlardır:
• Çalışmayı; önyargısız (ırk, din, milliyet, cinsiyet, düşünce, eğilim, kurumsal veya kişisel yakınlık gibi etkilerden uzak), tarafsız, objektif ve bağımsız olarak değerlendirmelidir.
• Değerlendirme sürecini ihmal nedeniyle veya kasten geciktirmemelidir.
• Çalışmanın etik kurallara uygun olarak yürütülüp yürütülmediğini dikkate almalıdır.
• Çalışmayla ilgili olarak yayın kurulu üyeleri, hakemler ve yazarlar dışındaki kişilerle bilgi alışverişinde bulunmamalıdır.
• Hakem raporları üzerinde herhangi bir değişiklik yapmamalı, gerçeğe aykırı rapor düzenlememelidir.
• Çalışmayı, çalışma yayımlanmadan önce kendi araştırmalarında kullanmamalı; başkalarının kullanmasına fırsat vermemelidir.
• Değerlendirme ve yayın sürecinin hiçbir aşamasında yazarlara olumlu ya da olumsuz anlam taşıyabilecek yanlış bilgi vermemelidir.

HAKEMLERLE İLGİLİ ETİK KURALLAR
Gönderilen bir çalışmanın değerlendirilme sürecinde, hakemlerin uyması gereken bilimsel etik ilkeler şunlardır:
• Çalışmayı; önyargısız (ırk, din, milliyet, cinsiyet, düşünce, eğilim, kurumsal veya kişisel yakınlık gibi etkilerden uzak), tarafsız, objektif ve bağımsız olarak değerlendirmelidir.
• İlgi alanı uyuşmazlığı, kişisel ya da mesleki yakınlık, çıkar çatışması-örtüşmesi ve zaman kısıtlılığı gibi nedenlerle çalışmayı değerlendiremeyeceği veya değerlendirmek istemediği durumlarda; çalışmayı en kısa sürede editöre veya kurul başkanına iade etmelidir.
• Çalışmayı kendisine gönderen editör veya kurul başkanı dışındaki kişilerle-yazarlarla çalışmayla ilgili olarak bilgi alışverişinde bulunmamalıdır.
• Çalışmaya ilişkin verilerin gizlilik kuralına uyularak korunmasını ve saklanmasını sağlamakla yükümlüdür.
• Çalışmanın etik kurallara uygun olarak yürütülüp yürütülmediğini dikkate almalıdır. Etik bir sorun gördüğü çalışmayı editörle paylaşmalıdır.
• Çalışmayla ilgili görüş, değerlendirme ve önerilerini raporunda açık ve anlaşılır şekilde ifade etmeli ve gerekli durumlarda literatür verileriyle desteklemelidir. Yorum ve önerilerini açıkça belirtmeli, genel ifadelerle geçiştirmemelidir.

Dergimiz Açık Erişim Politikasını benimsemiş olup dergimize gönderilen yayınlar için gerek değerlendirme gerekse yayınlama dahil yazarlardan hiçbir ücret talep edilmemektedir.